Dierenverblijven in Nederland en België

Hondenhokken en bijenhuizen
Dierenverblijven vormen een aparte categorie follies. Ze zijn er in alle soorten en maten, in binnen- en buitenland. Te veel om op te noemen. Aan de verzameling van Nederlandse voorbeelden van hondenhokken kan wellicht een houten huisje te Wildervank, gemeente Veendam, provincie Groningen, worden toegevoegd.
Het wordt weliswaar aangezien voor een theehuisje, maar daarvoor lijkt het veel te klein en kan het eerder een kinderspeelhuisje zijn geweest of – m.i. het meest geloofwaardig – een hondenhok. Het ‘huisje’ staat in de voortuin van een boerderij aan de Raadhuiskade 71 en dateert uit 1890. De voorzijde is uitgevoerd in neogotische stijl, met drie spitsbogen. Rond de spitsbogen zijn versieringen aangebracht met verf. De dakconstructie bestaat uit een (rond)gebogen middengedeelte en twee vooruitspringende chaletdakjes aan de zijkant. De folly verkeert in slechte staat, maar valt sinds kort onder monumentenbescherming en wordt hopelijk gerestaureerd. Andere voorbeelden van neogotische hondenhokken-/kennels: bij Kasteel Poeke in België en bij Huis Vliek, Ulestraten, Nederland (gesloopt).
In tegenstelling tot het Groningse voorbeeld kon het hondenhok te Schipluiden bij Hoeve Ackerdijk, Rotterdamseweg 223, niet gered worden van de slopershamer. Het was een eenvoudige constructie met een opening aan de voorzijde en een gezaagde dakrand.
Ook voor bijen zijn er vele behuizingen gebouwd. Een pas ontdekt voorbeeld is te vinden in het Vlaamse plaatsje Sint-Lievens-Esse in een weiland bij brouwerij Van den Bossche. Hier staan twee bijenkorven in de vorm van een miniatuur kasteel en dito huisje; beide zijn op een verhoging van namaakrotsen geplaatst. Het hoe en waarom is niet bekend. Een vergelijkbaar onderkomen – maar dan voor duiven – is de miniatuurburcht op Huis Blekkerbos in Maria-Aalter, eveneens in België.
Een unicum voor Nederland is overigens de bijenkorf op menselijk formaat achter in de ‘recreatiezaal met kantine van Chr[istelijk] Vacantieoord “De Bijenkorf'”, Nunspeet’, waar de gelovigen hapjes en drankjes konden halen. Alles wat er nog van resteert is een ansichtkaart uit de zestiger jaren.
Meer informatie over Wildervank
Maria-Aalter: W. Meulenkamp, Follies, Amsterdam 1995, p 249